Cây xạ đen răng cưa là một trong những loại dược liệu rất quý. Lá xạ đen răng cưa có thể đc dùng riêng lẻ hoặc tích hợp với một số loại dược liệu khác, nấu lấy nước uống trị bệnh & tăng tốc sức đề kháng rất tốt, nhất là bệnh ung thư. Do vậy, cây xạ đen răng cưa còn được gọi là cây ung thư. Bài viêt dưới đây New way sẽ chia sẻ tới các bạn thông tin "tác dụng của cây xạ đen răng cưa?" & cách sử dụng cây xạ đen răng cưa chữa bệnh.
1. Tổng quan về cây xạ đen răng cưa
Cây xạ đen răng cưa hay có cách gọi khác là cây ung thư (theo dân tộc Mường ở tỉnh Hòa Bình), cây quả nâu, bách giải, bạch vạn hoa, thanh giang đằng, dây gối,... Tên khoa học của xạ đen răng cưa là Celastrus hindsii Benth et Hook, thuộc họ dây gối (Celastraceae). Ở nước ta, cây xạ đen răng cưa mọc nhiều ở khu vực rừng núi, đặc biệt là tỉnh Hòa Bình, Thanh Hóa và Ninh Bình.
Cây xạ đen răng cưa là một loại thực vật dây leo và thân gỗ, dài khoảng 3 đến 10m. Xạ đen răng cưa mọc thành bụi, nhưng cây non thường có màu xám nhạt và Không có lông, còn cây trưởng thành thì có màu xanh nâu và nhiều lông.
Lá của cây xạ đen răng cưa mọc so le, phiến lá hình bầu dục và đầu nhọn, chiều dài của lá khoảng từ 7 - 12cm, chiều rộng khoảng 3 - 5cm, mép lá có răng cưa ngắn. Cuống lá tương đối ngắn, chỉ còn 5 - 7mm.
Hoa của cây xạ đen răng cưa có màu trắng, 5 cánh, thường mọc từng chùm ở nách hoặc ngọn lá, chùm hoa dài từ 5 - 10cm, còn cuống hoa dài khoảng 2 - 4mm. Quả xạ đen răng cưa có hình giống quả trứng và dài khoảng 1cm. Quả thường có màu xanh, chuyển vàng khi chín & tách thành 3 mảnh. Cây xạ đen răng cưa ra hoa vào tháng 3 đến tháng 5 & có quả từ tháng 8 đến tháng 12.
Có thể hái lá cây xạ đen răng cưa để áp dụng làm dược liệu vào ngẫu nhiên khi nào, nhưng để đạt đc dược tính cao, cần đợi đến khi cây già. Rửa sạch bằng nước các phần của cây xạ đen răng cưa sau khi thu hoạch, cắt từng đoạn ngắn rồi mang phơi khô hoặc sấy khô, cho vào túi nilon để áp dụng dần.
2. Cây xạ đen răng cưa có tác dụng gì?
Cây xạ đen răng cưa hay có cách gọi khác là cây ung thư vì thành phần hóa học của cây có chức năng ức chế tế bào ung thư, nhất là ung thư gan & ung thư phổi. Cây xạ đen răng cưa có thành phần hóa học gồm những polyphenol (axit lithospermic và axit lithospermic B, axit rosmarinic, kaempferol 3-rutinoside, rutin); sesquiterpene & triterpene; các nhóm hợp chất khác như axit amin, quinone, flavonoid, tanin,...
với những thành phần đó, cây xạ đen răng cưa có các tác dụng dược lý bao gồm:
  • Chống khối u: Các hợp chất polyphenol, flavonoid, quinone trong cây xạ đen răng cưa có khả năng ức chế tế bào ung thư khởi phát, hóa lỏng tế bào ung thư để chúng đơn giản và dễ dàng bị tiêu hủy, từ đó chống biến thành khối u & di căn.
  • Chống oxy hóa: Các chất hóa học có trong cây xạ đen răng cưa có khả năng chống lại các gốc tự do và làm hạn chế những tác hại của gốc tự do đối với tế bào.
  • Chống nhiễm khuẩn: điển hình, hợp chất saponin triterpenoid trong xạ đen răng cưa có khả năng bảo vệ cơ thể trước tác nhân vi khuẩn xâm nhập.

Về Đông y, cây xạ đen răng cưa có vị hơi chát & đắng, tính hàn & có những công dụng sau:
  • trị bệnh viêm gan, xơ gan, hỗ trợ chữa gan nhiễm mỡ làm vàng da
  • Giải độc, tiêu viêm, mụn nhọt trên da
  • Ổn định huyết áp, hoạt huyết
  • Giúp giải tỏa căng thẳng, an thần, tăng sức đề kháng
  • Chữa khối u
  • Trị các bệnh xương khớp, cột sống

Tùy từng bài thuốc liều sử dụng xạ đen răng cưa sẽ tương đồng, mặc dù vậy nhiều nhất chỉ nên sử dụng xạ đen răng cưa khoảng 70g/ngày và cần tham khảo ý kiến thầy thuốc để đc tư vấn liều áp dụng thích hợp.
3. Một số phương thuốc từ cây xạ đen răng cưa
Xạ đen răng cưa là loại thảo dược có thể dùng đc cả thân, cành và lá, dùng tươi hoặc khô đều được. Một số bài thuốc phổ biến từ cây xạ đen răng cưa như:
  • Thanh nhiệt, lợi tiểu, thông kinh: Phơi khô & sao vàng xạ đen răng cưa (15g), kim ngân hoa (12g), sau đó hãm lấy nước uống trong ngày.
  • bức tốc đề kháng, giảm căng thẳng: Sắc lấy nước uống hàng ngày các loại thảo dược gồm xạ đen răng cưa, nấm linh chi, giảo cổ lam (mỗi loại 15g).
  • bổ trợ chữa trị các bệnh về gan: Nấu 2 lít nước với xạ đen răng cưa (50g gồm lá và thân cây), mật nhân (10g), cà gai leo (30g) rồi lọc lấy nước uống hàng ngày.
  • Giải độc gan, bổ trợ hệ tiêu hóa, phòng chống ung thư: Nấu 1,5 lít nước với xạ đen răng cưa & xạ vàng (mỗi loại 100g), cây B1 (30g), cây máu gà (kê huyết đằng) để uống trong ngày. Hoặc cũng có thể có thể nấu với xạ đen răng cưa (70g bao hàm lá & thân cây) sau đấy lọc rồi để nguội uống hàng ngày.
  • cầm máu, trị mụn nhọt: Vệ sinh da sạch sẽ rồi lấy khoảng 3 - 5 lá xạ đen răng cưa còn tươi đã giã nát đắp lên, sau đấy băng lại để ngăn cản nhiễm trùng.
  • hỗ trợ chữa trị ung thư gan, ung thư phổi: Sắc lấy nước uống các loại dược liệu gồm xạ đen răng cưa và hoàn ngọc (mỗi loại 50g), bán chi liên (10g), bạch hoa xà (20g). Nên uống sau mỗi bữa ăn khoảng 30 phút và uống 2 lần/ngày.